Μερικά Μωρά, βιάζονται να ΄ρθουν στον κόσμο και η ζωή τους αρχίζει πρόωρα. Οι ανυπόμονοι και βιαστικοί αυτοί ταξιδιώτες, που κατεβαίνουν από το τρένο πριν φτάσει στον τελικό του σταθμό, αντιπροσωπεύουν το 1 στα 10 παιδιά που γεννιούνται στη χώρα μας και παγκοσμίως.

Για ορισμένα από αυτά, ιδίως τα πολύ μικρά σε ωριμότητα, (κάτω των 32 εβδομάδων κύησης) και τα πολύ ελαφρά σε βάρος γέννησης (κάτω των 1.500 γραμμαρίων), η ζωή αρχίζει δύσκολα. Τις πρώτες εβδομάδες ή και μήνες της ζωής τους τις περνούν στις μονάδες εντατικής νοσηλείας νεογνών, (ΜΕΝΝ). Εκεί τα ανώριμα συστήματα του οργανισμού τους υποστηρίζονται με τη βοήθεια της τεχνολογίας, αλλά κυρίως με τον ακούραστο αγώνα των Νεογνολόγων και των νοσηλευτών τους. Οι άνθρωποι αυτοί παλεύουν νύχτα-μέρα για την επιβίωση των μικρών πρόωρων, αλλά και για την εξασφάλιση της υγείας τους στο μέλλον. Οι γονείς τους , έξω από τις κλειστές πόρτες της εντατικής (ιδίως τα χρόνια του covid), περνούν το δικό τους Γολγοθά. Φόβος, αβεβαιότητα, αγωνία, θλίψη, χαρά και πόνος μαζί, είναι μερικά από τα συναισθήματα που οι γονείς μοιράζονται μαζί μας για την εποχή αυτή.

Λόγω της ανωριμότητας των διαφόρων οργάνων( πνεύμονας, έντερο , εγκέφαλος), υπάρχουν πολλές φορές αναμενόμενες επιπλοκές. Τελικά τα περισσότερα πρόωρα τα καταφέρνουν!!! να αποφοιτήσουν από το 1ο τους σπίτι ( τις ΜΕΝΝ) και να βρεθούν στην αγκαλιά των γονιών τους. Έχουν ήδη καταφέρει την 1η νίκη της ζωής τους. Η εξέλιξή τους τον 1ο χρόνο ζωής, είναι η αρχή του επόμενου μαραθώνιου δρόμου. Ιατρικές εξετάσεις ακοής, όρασης, υπερήχων και συχνή παιδιατρική παρακολούθηση. Τα αναπτυξιακά ορόσημα (1ο χαμόγελο, κάθισμα, μπουσούλισμα κ.λπ.) κατακτώνται με τους δικούς τους ιδιαίτερους ρυθμούς που ακολουθούν συνήθως τη διορθωμένη ηλικία για την προωρότητα. (δηλ. 2-3 μήνες πιο πίσω από την πραγματική τους ηλικία).

Η «ψαλίδα» αυτή κλείνει σιγά-σιγά μέχρι τον 2ο χρόνο ζωής. Η εξελικτική τους πορεία, κατευθύνεται από το Μεγάλο Αρχηγό «τον εγκέφαλο». Αυτός είναι ίσως από τα πιο ευαίσθητα όργανα που λόγω ανωριμότητας των επιπλοκών, μπορεί να υποστεί και τις περισσότερες συνέπειες. Ένας μικρός αριθμός πρόωρων εμφανίζει κινητικές, αισθητηριακές και ψυχονοητικές δυσλειτουργίες. Τα προβλήματα αυτά που δεν είναι εμφανή από τους πρώτους μήνες, αλλά εγκαθίστανται αργότερα, μπορεί πλέον με τα οργανωμένα προγράμματα follow up (Διαχρονική παρακολούθηση) να ανιχνευτούν έγκαιρα και να αντιμετωπιστούν κατάλληλα, με τα προγράμματα Πρώιμης Παρέμβασης.

Οι πρακτικές αυτές του early intervention, βασίζονται στην μοναδική ιδιότητα του νεογνικού εγκεφάλου (και ιδίως των πρόωρων), την ΝΕΥΡΟΠΛΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑ. Ο πρόωρος , ανώριμος εγκέφαλος έχει την ικανότητα να διαπλαστεί, να εξελιχθεί, να επαναδιοργανωθεί και να «επισκευαστεί» σε περίπτωση βλάβης, αν του προσφέρουμε τα κατάλληλα ερεθίσματα. (άσκηση-περιβάλλον). Η ΕΛΕΠΑΠ είναι η πρώτη δομή παιδικής αποκατάστασης που πίστεψε οργανωμένα στο πρόωρο και στη δυνατότητα της Νευροπλαστικότητας.

Από το 2010, λειτουργεί το Κέντρο Βρεφών: «Μαριέττα Ξάνθου», που δέχεται πρόωρα βρέφη από τους πρώτους μήνες ζωής για ένα ολιστικό πρόγραμμα με σύγχρονες θεραπείες, Φυσ/πείας, Λογοθ/πείας (σίτιση-κατάποση), Εργοθ/πείας, Θεραπευτικής Κολύμβησης και παράλληλα ψυχολογικής και κοινωνικής υποστήριξης για τους γονείς. (χωρίς οικονομική επιβάρυνση, πλέον του ΕΟΠΥΥ). Τα 12 αυτά χρόνια, υποδεχτήκαμε πάνω από 400 πρόωρα νεογνά (το μικρότερο 580 γραμμάρια βάρος γέννησης, 24 εβδομάδων ωριμότητα) και γιορτάζουμε σήμερα ότι τα 2/3 εξ’αυτών , ΤΑ ΚΑΤΑΦΕΡΑΝ!!! Είμαστε πολύ περήφανοι που τα παιδιά αυτά με τη δύσκολη εκκίνηση της ζωής τους έφτασαν να τερματίσουν τον «μαραθώνιο», ενταγμένα στο τυπικό, προ-εκπαιδευτικό και σχολικό πλαίσιο , με λειτουργικότητα, αξιοπρέπεια και προοπτική. Ο αγώνας όμως για τις αρνητικές επιδράσεις της προωρότητας δεν τελείωσε εδώ. Στατιστικές μελέτες από την παγκόσμια βιβλιογραφία, βάζουν τα πρόωρα σε υψηλή επικινδυνότητα να αναπτύξουν, σχολικά, συμπεριφορολογικά και άλλα προβλήματα που συνδέονται με την ευαισθησία του ανώριμου εγκεφάλου τους ακόμη και σε ήπιες διαταραχές.

Στην ΕΛΕΠΑΠ, μέσα από τη διαχρονική παρακολούθηση, και με την πρώιμη ανίχνευση οποιασδήποτε νευροαναπτυξιακής διαταραχής, προσφέρουμε προγράμματα καινοτόμα, όπως ο Ειδικός Παιδικός Σταθμός (θεία Λένα) Κέντρο Διημέρευσης για νήπια 2-4 ετών , που εκτός από τη θεραπευτική παρέμβαση, δίνεται έμφαση και σε προ-εκπαιδευτική προετοιμασία για τα παιδιά που έχουν συγκεκριμένες ιδιαιτερότητες , όπως εγκεφαλική παράλυση και ψυχοκινητική καθυστέρηση.

Ευχαριστούμε τα προωράκια μας και τους γονείς τους που μας εμπιστεύτηκαν, μας ενέπνευσαν και μας έδωσαν κουράγιο να συνεχίσουμε μαζί, χέρι-χέρι. Ο Μαραθώνιος, συνεχίζεται. Η ΕΛΕΠΑΠ γιορτάζει σήμερα τα προωράκια της, τους μικρούς μαχητές που θα γίνουν σπουδαίοι άνθρωποι.