Φυσικοθεραπεία
Η Φυσικοθεραπεία κατέχει πρωταρχικό ρόλο στην βρεφική και παιδιατρική αποκατάσταση.
Η Φυσικοθεραπεία έχει σαν στόχο την βελτίωση της ικανότητας του βρέφους ή του παιδιού να κινείται και να λειτουργεί όσο το δυνατόν καλύτερα. Προκειμένου να βοηθήσουμε το παιδί να αποκτήσει λειτουργικές κινήσεις, παρεμβαίνουμε και προσπαθούμε να τροποποιήσουμε τις θέσεις και τις κινήσεις του. Το βοηθούμε να υιοθετήσει φυσιολογικές κινήσεις, αλλάζοντας τον μυϊκό του τόνο.
Για παράδειγμα, το βρέφος/παιδί μας, μπορεί να έχει παρουσιάσει:
- Σπαστικότητα: εδώ προσπαθούμε να μειώσουμε τον μυϊκό του τόνο, χρησιμοποιώντας ειδικούς χειρισμούς και βοηθήματα
- Υποτονία: προσπαθούμε να αυξήσουμε το μυϊκό του τόνο
Για την παρακολούθηση της εξέλιξης κάθε παιδιού συντάσσονται, φυσικοθεραπευτικά φύλλα αξιολόγησης και γίνονται βιντεοσκοπήσεις όλων των περιστατικών ανά τακτά χρονικά διαστήματα.
Το παιδί αντιμετωπίζεται με σεβασμό στην προσωπικότητά του, και κατανόηση των προβλημάτων του. Αναπτύσσεται για το κάθε παιδί, ένα προσαρμοσμένο πρόγραμμα φυσικοθεραπείας, ειδικά για τις ανάγκες και τους στόχους του.
Η Φυσικοθεραπεία
- αυξάνει τη συμμετοχή του, την κινητική του ανάπτυξη και λειτουργία
- βελτιώνει τη δύναμη και την αντοχή του
- ενισχύει τις ευκαιρίες μάθησης
- βελτιώνει την ποιότητα ζωής του
- προάγει την ανεξαρτησία του παιδιού
Τα βρέφη και τα παιδιά που προσέρχονται στην ΕΛΕΠΑΠ, γνωρίζουν στην πλειονότητά τους, αποτελεσματική αποκατάσταση. Αυτό το χρωστάμε:
- στην δυναμική συμμετοχή των γονέων
- στην επιστημονική κατάρτιση των φυσικοθεραπευτών μας
- στην συνεργασία όλων των ιατρικών – θεραπευτικών τμημάτων
- στην μεγάλη αγάπη που τρέφουμε για τα παιδιά
Φυσικά, η αρμονική σχέση θεραπευτή – παιδιού – γονέα, βοηθά σε μεγάλο βαθμό να υπάρχει η συνεχής συνεργασία και εκπαίδευση των γονιών για την εφαρμογή των κατάλληλων θεραπευτικών οδηγιών και στο σπίτι.
- Προσέγγιση BOBATH – νευροεξελικτική αγωγή (N.D.T.)
- D.T - BABY
- Μέθοδος VOJTA (σφαιρική αντανακλαστική κινητοποίηση)
- Μέθοδος P.N.F. (Ιδιοδέκτρια Νευρομυϊκή Διευκόλυνση)
- Αισθητηριακή ολοκλήρωση (Sensory Integration)
- Ηλεκτροθεραπεία (εφαρμόζεται στις Μαιευτικές παραλύσεις κυρίως, και βιοανάδραση)
Στόχος της αποκατάστασης μέσω της Λειτουργικής Φυσικοθεραπείας, είναι τα παιδιά να πετύχουν το μέγιστο των δυνατοτήτων τους, σχετικά με την λειτουργική τους ανεξαρτησία, και να διατηρήσουν το βέλτιστο επίπεδο λειτουργικότητας, δραστηριότητας και συμμετοχής σε αλληλεπίδραση με το περιβάλλον.
Η Λειτουργική Φυσικοθεραπεία, δίνει έμφαση στην εκμάθηση κινητικών δεξιοτήτων χρήσιμων και με νόημα για το παιδί.
Σε αυτή την παρέμβαση συντελείται:
- Προώθηση της λειτουργικής εκτέλεσης
- Προσδιορισμός περιόδων μετάβασης
- Προσδιορισμός και αλλαγή των βασικών και πρωταρχικών περιορισμών
- Παροχή ευκαιριών για εξάσκηση
Ο θεραπευτής τροποποιεί ή προσαρμόζει τη δραστηριότητα ή το περιβάλλον του παιδιού, ενώ δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στην επιτέλεση δραστηριοτήτων και λιγότερο στην ποιότητα της κίνησης. Οι στόχοι της θεραπείας, είναι μετρήσιμοι ποσοτικά και προκύπτουν μέσα από καθημερινές δραστηριότητες, με απώτερο σκοπό τη βελτίωσή τους, αλλά και τη συμμετοχή στην κοινωνία. Οι γονείς και τα παιδιά συμμετέχουν ενεργά σε όλα τα στάδια (καθορισμός στόχων, λήψη αποφάσεων, εφαρμογή στην καθημερινότητα, αξιολόγηση των στόχων).
Τα πλεονεκτήματα της θεραπευτικής προσέγγισης είναι:
- Ενεργός ρόλος του παιδιού και της οικογένειας
- Επικέντρωση στο επίπεδο ικανότητας του παιδιού
- Προώθηση της λειτουργικής βελτίωσης
- Ρεαλιστική εικόνα για το δυναμικό του παιδιού στη λειτουργικότητα της καθημερινότητας
- Αύξηση της αυτοπεποίθησης των γονιών – μείωση του γονεϊκού stress
- Παρέμβαση στο φυσικό περιβάλλον του παιδιού
Φυσικοθεραπευτική παρέμβαση
Οι φυσικοθεραπευτές, μέσω του κλινικού συλλογισμού και του διαρκούς αναστοχασμού (clinical reasoning and reflection) χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους, για το σχεδιασμό παρεμβάσεων που απευθύνονται όχι μόνο στις σωματικές δομές και λειτουργίες, αλλά εξίσου στις δραστηριότητες του παιδιού και την ενεργό κοινωνική συμμετοχή του. Προωθούν τα παιδιά για τη συμμετοχή και τη δράση τους στο σπίτι, στο σχολείο, καθώς και στην κοινότητά τους.
Στη Φυσικοθεραπεία τώρα χρησιμοποιούμε σύγχρονα, αξιόπιστα εργαλεία:
- ταξινόμησης - GMFCS (GROSS MOTOR FUNCTION CLASSIFICATION SYSTEΜ)
- επίσημης/σταθμισμένης αξιολόγησης - GMFM -88, PEDI, GAS
ICF
Έχει ενσωματωθεί η ICF-CY στην κλινική πρακτική της ΕΛΕΠΑΠ, γιατί η πιο σημαντική αξία του μοντέλου ICF είναι η σημασία του να βοηθήσει να επεκταθεί η σκέψη πέρα από «την αποκατάσταση πρωτογενών βλαβών», σε στόχους ίσης αξίας για την προώθηση της λειτουργικής δραστηριοποίησης και της διευκόλυνσης της πλήρους συμμετοχής του παιδιού σε όλες τις πτυχές της ζωής.
Σε αυτόν τον τρόπο σκέψης, δεν μειώνεται ο ρόλος και η σημασία των «παρεμβάσεων με βάση τα ελλείμματα» όπως:
- Στην κατάκτηση κινητικών σταδίων (αναπτυξιακών οροσήμων) ιδιαίτερα σημαντικών για την ανάπτυξη του παιδιού
- Στη εκπαίδευση της ανεξάρτητης βάδισης αλλά και δυσκολότερων κινητικών δεξιοτήτων όπως το τρέξιμο ή το ανέβασμα - κατέβασμα σκάλας.
- Στην αξιολόγηση της ανάγκης για χρήση ειδικών προσαρμογών και βοηθημάτων καθώς και ορθοτικών συσκευών για την βελτίωση της κίνησης και την μεγιστοποίηση της ανεξαρτησίας
Η έμφαση λοιπόν δίνεται, στο να αναγνωριστεί ότι οι παρεμβάσεις με οποιοδήποτε (ίσως όλα) από τα συστατικά του μοντέλου ICF μπορεί να είναι σημαντικές, κατάλληλες και αλληλένδετες.
«Προσωπικοί Παράγοντες»
Η επίσημη αναγνώριση της συνιστώσας «προσωπικοί παράγοντες» του μοντέλου ICF –CY αναγνωρίζει τη σημασία των προσωπικών επιλογών, ενδιαφερόντων, προτιμήσεων και αντιπαθειών του παιδιού, του οποίου η «δραστηριότητα» και «συμμετοχή» αντιμετωπίζονται σε ένα πρόγραμμα θεραπείας.
Με αυτή την έννοια το μοντέλο ζητά από τον θεραπευτή να δεχτεί την απόκλιση και διαφορετικότητα, να γιορτάσει την επίτευξη των αυτο-οριζόμενων στόχων, που επιτυγχάνονται με οποιονδήποτε τρόπο καλύτερα, βάσει του ιδιαίτερου και μοναδικού ρεπερτορίου δεξιοτήτων και περιορισμών κάθε ατόμου.
Η προσέγγιση αυτή έρχεται σε αντίθεση με τις παρεμβάσεις που βασίζονται στην παραδοσιακή σκέψη, στην οποία «φυσιολογικό» (ό, τι αυτό σημαίνει) είναι το πρότυπο με το οποίο κρίνεται η λειτουργικότητα.
Οικογένεια
Οι φυσικοθεραπευτές μας, αναγνωρίζουν το σημαντικό ρόλο της οικογένειας στην λειτουργικότητα του παιδιού, και γι’ αυτό προτεραιότητα τους αποτελεί η προσπάθεια ενσωμάτωσης των οικογενειών στη λήψη αποφάσεων και τον καθορισμό στόχων που έχουν νόημα για το παιδί και την οικογένειά του σύμφωνα με την κλίμακα Goal Attainment Scaling (GAS).
Με τον τρόπο αυτό, τα παιδιά αποκομίζουν μεγαλύτερα λειτουργικά οφέλη, με λιγότερη προσπάθεια, από ότι με παρεμβάσεις που βασίζονται στα ελλείμματα (impairment-based).